Αγκυρα: H καρδιά της σύγχρονης Τουρκίας
| Η Κωνσταντινούπολη έχει τη φήμη, αλλά η Αγκυρα είναι η επίσημη πρωτεύουσα! Κτισμένη πάνω στο ομώνυμο οροπέδιο, στο κέντρο της Ανατολίας, αντιπροσωπεύει από το 1923 τους πολιτικούς οραματισμούς του Κεμάλ Ατατούρκ. | «E» 4/6 |
Τι κοινό έχουν η Αγκυρα και η Ουάσιγκτον; Μπορεί οι πόλεις αυτές να απολαμβάνουν την αίγλη μιας πρωτεύουσας κράτους, όμως και οι δύο «ζουν» στη σκιά των μητροπολιτικών κέντρων: της Κωνσταντινούπολης και της Νέας Υόρκης, αντίστοιχα. Οι δύο αυτές διάσημες μεγαλουπόλεις υπερτερούν κατά πολύ σε μέγεθος και φήμη από τις επίσημες πρωτεύουσες. Η σύγκριση της Αγκυρας με την Πόλη αποδεικνύεται φυσικά άνιση: η πλάστιγγα γέρνει στην πλευρά της δεύτερης...
Το τζαμί Kocatepe Camii είναι το μεγαλύτερο της Αγκυρας. Χωράει 20.000 προσκυνητές!
Ο σταθμός των αστικών λεωφορείων της παλιάς πόλης. Στο βάθος απλώνεται η καινούργια Αγκυρα.
Η μικρασιατική πολιτεία πέρασε διαδοχικά στην κυριαρχία των Λυδών, των Περσών και του Μεγάλου Αλεξάνδρου (334 π.Χ.). Οι Γαλάτες την κατέλαβαν το 278 π.Χ., αλλά δυόμισι αιώνες αργότερα η πόλη έπεσε στα χέρια των Ρωμαίων (25 π.Χ.), που την ανακήρυξαν πρωτεύουσα της επαρχίας της Γαλατίας.
Η βυζαντινή περίοδος της πόλης τερματίστηκε οριστικά το 1073, με την άλωσή της από τους Σελτζούκους Τούρκους. Εκείνη την εποχή δόθηκε για πρώτη φορά στην πόλη το όνομα Ανγκορα. Το 1354 ήταν η σειρά των Οθωμανών Τούρκων να αναλάβουν τον έλεγχό της. Το 1402, μετά τη μάχη της Αγκυρας, η πόλη πέρασε στην κατοχή του Ταμερλάνου, αλλά οι Οθωμανοί την επανάκτησαν έναν χρόνο αργότερα.
Στις 13 Οκτωβρίου του 1923 ο Κεμάλ Ατατούρκ αποφάσισε να μετακινήσει την πρωτεύουσα του τουρκικού κράτους από την Κωνσταντινούπολη στην Αγκυρα. Μια νέα σελίδα ξεκίνησε τότε στην ιστορία της πόλης η οποία μέσα στις επόμενες δεκαετίες γνώρισε τεράστια ανάπτυξη και έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας.
ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΦΙΛΙΚΗ ΣΤΟΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΗ Αγκυρα, έχοντας μόλις το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης (περίπου 4.000.000 κατοίκους), αποτελεί το διοικητικό κέντρο της Τουρκίας. Εδώ βρίσκεται η έδρα της τουρκικής κυβέρνησης, όλα τα υπουργεία, πολλές πανεπιστημιακές σχολές και η Εθνοσυνέλευση. Αυτός είναι, άλλωστε, ο λόγος που η πλειονότητα των κατοίκων της τουρκικής πρωτεύουσας αποτελείται από δημοσίους υπαλλήλους, στρατιωτικούς, φοιτητές και ακαδημαϊκούς. Εντονη είναι όμως και η παρουσία εσωτερικών μεταναστών από την Ανατολία, που κατοικούν κυρίως στα ανατολικά προάστια της πόλης.
Η Αγκυρα είναι μια σχετικά νέα πόλη, με αρκετές ευχάριστες γωνιές και μικρές εκπλήξεις. Ωστόσο, τα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος μνημεία της είναι ελάχιστα και ανάγονται κυρίως στη ρωμαϊκή περίοδο, ενώ η σύγχρονη αρχιτεκτονική της ταυτότητα μοιάζει μάλλον... ασαφής.
Η ρυμοτομία της πρωτεύουσας κάνει εύκολη την περιήγηση. Χάρη στην κεντρική λεωφόρο Ataturk Bulvari, που έχει μήκος 5,5 χλμ. και συνδέει την παλιά με την καινούργια πόλη, ο προσανατολισμός και οι οδικές μετακινήσεις στα όρια της πόλης είναι εύκολη υπόθεση. Το μετρό έχει δύο γραμμές (Ankara Metrosu & Ankaray) και καλύπτει το κέντρο της πόλης από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Οι δύο γραμμές ενώνονται στην πλατεία Kizilay, ενώ υπάρχει πρόβλεψη σύντομα το μετρό να επεκταθεί και προς τα νότια.
Κέντρο θεωρείται η πλατεία Kizilay (Kizilay Meydani) που βρίσκεται στο νεότερο κομμάτι της πρωτεύουσας. Στην περιοχή γύρω από την πλατεία βρίσκει κανείς μοντέρνα ξενοδοχεία, κοσμοπολίτικα εστιατόρια, μπαρ, πάρκα και σύγχρονα εμπορικά κέντρα. Οι κοντινές πλατείες Sihhiye Meydani και Ulus Meydani διαδραματίζουν κι αυτές σημαντικό ρόλο στον πολεοδομικό χάρτη της πόλης, ενώ στους βασικούς δρόμους του κέντρου έχουν δοθεί ονόματα ηρώων του «Πολέμου της Σωτηρίας», καθώς και πολιτικών αντρών που πρωταγωνίστησαν στα πρώτα χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Σε μικρή απόσταση νότια της πλατείας Kizilay απλώνεται το προάστιο Kavaklιdere. Εδώ μπορείτε να χαλαρώσετε περπατώντας στο πάρκο των Κύκνων (Kugulu Park), μια μικρή όαση ηρεμίας στην καρδιά της πρωτεύουσας. Από τη βόρεια πλευρά του ξεκινά η οδός Tunali Hilmi, ο εμπορικότερος δρόμος της Αγκυρας, που περνά από το Kocatepe Camii, το μεγαλύτερο τζαμί της χώρας. Νότια του Kugulu Park βρίσκεται το προάστιο Cankaya, με το Βοτανικό πάρκο, τις ξένες πρεσβείες, το προεδρικό μέγαρο και το εμπορικό κέντρο Atakule.
Απόδραση από τη βουή της πόλης προσφέρει επίσης και το πάρκο Genclik Park (γνωστό ως Πάρκο Νεολαίας). Το παλαιότερο πάρκο της Αγκυρας άνοιξε τις πύλες του το 1943, καλύπτει μια περιοχή 38 εκταρίων και είναι ένας δημοφιλής προορισμός -κυρίως για οικογένειες- για περιπάτους δίπλα στην τεχνητή λίμνη με το μεγάλο σιντριβάνι.
ΤΟ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟ ΕΝΟΣ ΗΓΕΤΗΤα αξιοθέατα που μονοπωλούν το ενδιαφέρον των τουριστών στην Αγκυρα είναι τρία μοναδικά μνημεία: η παλιά πόλη με το στιβαρό κάστρο και το πολυσυλλεκτικό Μουσείο Πολιτισμών της Ανατολίας, το επιβλητικό Μαυσωλείο του Ατατούρκ στο κέντρο της Αγκυρας και το γιγάντιο τζαμί Kocatepe Camii, ο «ομφάλιος λώρος» θεού και πιστών στην πόλη.
Το Anitkabir, γνωστό και ως Μαυσωλείο του Ατατούρκ, συνήθως φιγουράρει πρώτο στην «ατζέντα» των τουριστών. Το ταφικό κτίσμα του ιδρυτή της Τουρκικής Δημοκρατίας θεωρείται ένα από τα εντυπωσιακότερα δείγματα μνημειακής αρχιτεκτονικής στο κόσμο. Η επιλογή της τοποθεσίας που ανοικοδομήθηκε (στην κορυφή του λόφου Rasattepe) έγινε με προοπτική να είναι ορατό από όλα τα σημεία της πόλης.
Αφού περάσετε τον απαραίτητο έλεγχο στους πρόποδες του λόφου, μια καταπράσινη διαδρομή μήκους ενός χιλιομέτρου οδηγεί στην κορυφή του λόφου.
Το πάρκο Ειρήνης που περιβάλλει το μνημείο (ονομάστηκε έτσι από την περίφημη φράση του Ατατούρκ «Ειρήνη στην πατρίδα, ειρήνη στον κόσμο») περιλαμβάνει λουλούδια και θάμνους σε 104 ποικιλίες και περίπου 50.000 διακοσμητικά δέντρα, όλα δωρεές από 25 χώρες.
Στην είσοδο του μνημειακού χώρου δεσπόζουν δύο αντικριστά κτίσματα-πύργοι (Πύργος Ελευθερίας και Πύργος Ανεξαρτησίας) με τιμητική φρουρά και δύο συμπλέγματα γλυπτών που συμβολίζουν τη θλίψη του τουρκικού λαού για τον θάνατο του Ατατούρκ. Από το σημείο αυτό ξεκινάει η πλακόστρωτη οδός των Λεόντων που έχει μήκος 262 μ. και κοσμείται με 12 αντικριστά ζεύγη λαξευμένων λεόντων.
Αφού διασχίσετε την οδό των Λεόντων, φτάνετε στο πεδίο των Τελετών, μπροστά στο υποβλητικό μαυσωλείο. Στο λιτά διακοσμημένο εσωτερικό του, στην αίθουσα «της τιμής», δεσπόζει το γρανιτένιο κενοτάφιο του Τούρκου ηγέτη, βάρους 40 τόνων.
Από την κορυφή του λόφου Rasattepe, τον ιερότερο τόπο της πολιτικής θρησκείας του κεμαλισμού, θα πάτε στο προάστιο Kocatepe, τον λαμπρότερο χώρο λατρείας του ισλαμισμού στην πόλη. Εδώ βρίσκεται το πάλλευκο τζαμί Kocatepe Camii, η θέα του οποίου προκαλεί δέος και θαυμασμό.
Κτισμένο σε κλασικό οθωμανικό αρχιτεκτονικό ρυθμό -με τέσσερις μιναρέδες και πολλούς θόλους και τρούλους- το θρησκευτικό ορόσημο της πόλης εντυπωσιάζει με το μέγεθός του και συναγωνίζεται σε μεγαλοπρέπεια το Μπλε Τζαμί της Κωνσταντινούπολης και το Σελιμιγιέ Τζαμί της Αδριανούπολης.
Στο εσωτερικό του τζαμιού ο χαμηλός φωτισμός, ο απέριττος διάκοσμος και η «απεραντοσύνη» του χώρου γαληνεύουν τον προσκυνητή και μετουσιώνουν την προσευχή σε μια υπέρτατη στιγμή ταπεινής απομόνωσης και ψυχικής ανάτασης. Εδώ ο πιστός πράγματι νιώθει ότι συνομιλεί με τον Θεό.
Η ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟΒορειοδυτικά της πλατείας Ulus ξεκινούν τα όρια της παλιάς πόλης. Σημείο αναφοράς του ιστορικού κέντρου της τουρκικής πρωτεύουσας αποτελεί το κάστρο-ακρόπολη Ankara Kalesi που στεφανώνει την κορυφή του κοντινού λόφου. Βιγλάτορας της πόλης το κάστρο εποπτεύει όλο το οροπέδιο της Αγκυρας και αντιπροσωπεύει ένα από τα πιο σημαντικά και καλοδιατηρημένα δείγματα φρουριακής αρχιτεκτονικής της Τουρκίας. Αν και οι πρώτες οχυρωματικές εργασίες στον λόφο έγιναν από τους Γαλάτες και τους Ρωμαίους, οι Βυζαντινοί τον 9ο αιώνα -και οι Σελτζούκοι Τούρκοι λίγο αργότερα- ήταν εκείνοι που έδωσαν στο κάστρο τη σημερινή του μορφή.
Ενα μικρό ανακαινισμένο ρωμαϊκό θέατρο και το μικρό τζαμί Alaettin Camii (1102) είναι τα αρχαιότερα μνημεία της τειχισμένης ακρόπολης, που τελεί υπό την προστασία της UNESCO. Σκαρφαλώστε στο ψηλότερο σημείο, στον Ανατολικό πύργο (Sark Kulesi), και θαυμάστε την αποκαλυπτική θέα των φτωχομαχαλάδων που απλώνονται στο βόρειο και ανατολικό τμήμα της παλιάς πόλης. Απειρα χαμόσπιτα στοιβάζονται άτακτα πάνω σε γυμνούς λόφους και στεγάζουν το όνειρο εκατομμυρίων εσωτερικών μεταναστών για επιβίωση. Μια εικόνα που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη σύγχρονη αρχιτεκτονική της υπόλοιπης Αγκυρας.
Εδώ και αιώνες ελάχιστα έχουν αλλάξει μέσα στην τειχισμένη ακρόπολη. Το εσωτερικό της εξακολουθεί να κατοικείται, βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση και διαθέτει πλήθος χαρακτηριστικών στοιχείων της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ενός τουρκικού οικισμού: χαμηλά σπίτια με χαγιάτια και κεραμοσκεπές, στενά πλακόστρωτα σοκάκια, αρχοντικά της οθωμανικής περιόδου και ιστορικά οικοδομήματα φτιαγμένα από ντόπιο μάρμαρο και κόκκινη πέτρα Αγκυρας.
Μέσα στα όρια της ακρόπολης πάμπολλα κτίσματα αλλοτινών εποχών έχουν ανακαινιστεί και λειτουργούν σήμερα ως εστιατόρια με τουρκική κουζίνα ή παραδοσιακά καφέ με λαϊκά ακούσματα. Τα πιο πολλά από τα περίπου 13 εστιατόρια προσφέρουν πανοραμική θέα της πόλης και αποτελούν ιδανική επιλογή για ένα ρομαντικό δείπνο.
Αντίθετα, η περιοχή έξω και γύρω από το κάστρο έχει αλλοιωθεί αρχιτεκτονικά και ελάχιστα σημάδια από το μακρινό παρελθόν έχουν απομείνει. Παρ’ όλα αυτά αξίζει η βόλτα στην τοπική αγορά με τα δεκάδες ελκυστικά μικρομάγαζα που στεγάζονται συνήθως σε γερασμένα ξύλινα κτίρια.
Η παλιά πόλη φιλοξενεί επίσης το Μουσείο Πολιτισμών της Ανατολίας, ένα βραβευμένο ίδρυμα με εκθέματα από όλη τη Μικρά Ασία που χρονολογούνται από την παλαιολιθική εποχή.
Τον επίλογο της επίσκεψης στο παλιότερο κομμάτι της Αγκυρας «συνυπογράφουν» τρία μνημεία της ρωμαϊκής εποχής, που βρίσκονται στη συνοικία Ulus: ο ναός του Αυγούστου, γνωστός και ως Monumentum Ancyranum, τα ρωμαϊκά λουτρά του 3ου μ.Χ. αιώνα και η στήλη του Ιουλιανού, που υπενθυμίζει το πέρασμα του αυτοκράτορα Ιουλιανού του Παραβάτη από την πόλη το 362 μ.Χ.
FAST INFO
Πότε να πάτεΚατά τους χειμερινούς μήνες, ο υδράργυρος κινείται σε χαμηλά επίπεδα (από 3ο C έως -10ο C), με συχνές χιονοπτώσεις. Η καλύτερη εποχή για να επισκεφθείτε την τουρκική πρωτεύουσα είναι η προχωρημένη άνοιξη και το καλοκαίρι. Η θερμοκρασία κυμαίνεται τότε μεταξύ 12ο C και 28ο C, ενώ λόγω του υψομέτρου και της χαμηλής υγρασίας η θερμοκρασία δύσκολα ξεπερνά τους 33ο C.
Απαραίτητα έγγραφαΓια να ταξιδέψετε στην Τουρκία με το δικό σας όχημα, εκτός από το διαβατήριό σας (ή την αστυνομική ταυτότητα με τους λατινικούς χαρακτήρες) θα χρειαστείτε την άδεια κυκλοφορίας και την πράσινη κάρτα ασφάλισης του οχήματος. Δεν απαιτείται βίζα.
Τι να αγοράσετεΗ περιοχή γύρω από το κάστρο της παλιάς πόλης ενδείκνυται για φθηνές αγορές. Στη σκεπαστή αγορά υπάρχουν πολλά καταστήματα που πωλούν χαλιά, κιλίμια, δερμάτινα είδη, αντίκες, χειροποίητα κοσμήματα από χρυσό και ασήμι, είδη λαϊκής τέχνης και παραδοσιακά γλυκά Ανατολής.
Μουσείο Πολέμου της Ανεξαρτησίας(Kurtulus Savapy Muzesi) Βρίσκεται στην πλατεία Ulus. Στο κτίριο στεγαζόταν αρχικά η Βουλή της χώρας. Τα μουσειακά εκθέματα (φωτογραφίες, έγγραφα, στρατιωτικό υλικό) αναφέρονται στους αγώνες των Τούρκων (μέχρι το 1925) για πολιτική ανεξαρτησία και σταθερότητα. (Είσοδος 1.10 ευρώ. Ωρες λειτουργίας: 08.30 - 12.15 & 13.30 - 17.15, Δευτέρα κλειστά).
Εθνολογικό Μουσείο(Etnografya Muzesi) Πρόσφατα ανακαινισμένο, στεγάζει μια πλούσια συλλογή με λαογραφικά εκθέματα απ’ όλη την Τουρκία, καθώς και αντικείμενα της οθωμανικής και σελτζούκικης περιόδου. (Είσοδος 1.25 ευρώ. Ωρες λειτουργίας: 08.30 - 12.15 & 13.30 - 17.30, Δευτέρα κλειστά).
Τουριστικές πληροφορίεςΤο Γραφείο του Τουριστικού Οργανισμού της Τουρκίας παρέχει δωρεάν ενημερωτικό υλικό, χάρτες και χρήσιμες πληροφορίες στους επισκέπτες της πόλης. Βρίσκεται στη διεύθυνση: Gazi Mustafa Kemal Bulvari 121, Maltepe. Ωρες λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή 09.00-17.00, Σάββατο 10.00-17.00.
Το Μουσείο Πολιτισμών της Ανατολίας
(Anadolu Medeniyetleri Muzesi) Στεγάζεται σ’ ένα ανακαινισμένο κτίριο (πρώην σκεπαστή αγορά) του 15ου αιώνα και περιλαμβάνει αρχαιολογικά ευρήματα απ’ όλη την περιοχή της Ανατολίας. Το 1997 βραβεύτηκε ως το καλύτερο Ευρωπαϊκό Μουσείο. Στις αίθουσες του μουσείου, που άνοιξε το 1968, φιλοξενούνται εκθέματα της Παλαιολιθικής, Νεολιθικής και της Χαλκολιθικής εποχής και της Εποχής του Χαλκού. Υπάρχουν επίσης εκθέματα από τον πολιτισμό των Ασσυρίων, των Χετταίων, των Φρυγών και των Λυδών, όπως και πολλά ελληνικά και ρωμαϊκά αντικείμενα. Είσοδος 5.60 ευρώ. Ωρες λειτουργίας: 08.30 - 17.15, Δευτέρα κλειστά.
Το καλύτερο χαμάμ της πόλης Για χαμάμ, μπάνιο ή μασάζ συστήνεται το Sengul Merkez Hamami, στην πλατεία Opera Meydani. Ανοιχτό για άντρες (05.00 - 23.00) και για γυναίκες (07.00- 19.00). Είσοδος 8,50 ευρώ.
ΔΙΑΜΟΝΗΣτην περιοχή Ulus, κοντά στην παλιά πόλη, συστήνονται τα ξενοδοχεία «Radisson Hotel» (0090 0312 3104848, info.ankara@radissonsas.com), «Hotel Ogulturk» (0090 0312 3092900, www.ogulturk.com), «Hotel Spor» (0090 0312 3242165, www.hotelspor.com). Στην περιοχή της πλατείας Kizilay προτείνονται τα «Otel Melodi» (0090 0312 4176414, www.melodihotel.com), «Metropol» (0090 0312 4173060, www.hotelmetropol.com). Στο προάστιο Kavaklidere συστήνονται τα «Gordion» (0090 0312 4278080, www.gordionhotel.com), «Ankara Hilton» (0090 0312 4550000, www.hilton.com), «Sheraton Ankara Hotel & Towers» (0090 0312 4685454, www.sheraton.com/ankara).
ΦΑΓΗΤΟΣτην παλιά πόλη, για τουρκική κουζίνα προτιμήστε τα εστιατόρια «Kale Washington» και «Zenger Pasa Konagi». Στην περιοχή της πλατείας Kizilay συστήνονται τα «Goksu» και «Can Balik». Στο προάστιο Kavaklidere, αναζητήστε τα «Wok» και «Mezzaluna».
Το τζαμί Kocatepe CamiiΕίναι το νεότερο και μεγαλύτερο τζαμί της Αγκυρας (αλλά και της χώρας), χωρητικότητας 20.000 προσκυνητών. Είναι από τα μεγαλύτερα της Ασίας και η ανοικοδόμησή του ολοκληρώθηκε σε 20 χρόνια (1967-1987). Στον χώρο λειτουργεί πάρκινγκ αυτοκινήτων και σούπερ μάρκετ.
Το Μαυσωλείο του Ατατούρκ Το μαυσωλείο του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Emin Onat και ολοκληρώθηκε το 1953. Η σορός του Κεμάλ βρίσκεται στο υπόγειο του μαυσωλείου. Στον χώρο λειτουργούν δύο μουσεία: του Ατατούρκ, με προσωπικά του αντικείμενα (ακόμη και δύο αυτοκίνητα), πορτρέτα, έγγραφα και βιβλία, και του Πολέμου της Ανεξαρτησίας κυρίως με στρατιωτικά εκθέματα. Απέναντι από το Μαυσωλείο βρίσκεται ο τάφος του Ισμέτ Ινονού, του πρώτου πρωθυπουργού της Τουρκικής Δημοκρατίας. Μην παραλείψετε να παρακολουθήσετε την τελετή αλλαγής της φρουράς του μαυσωλείου.
Ο ναός του Αυγούστου Κτίστηκε μεταξύ του 25 π.Χ. - 20 π.Χ., μετά την κατάκτηση της Κεντρικής Ανατολίας από τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία και τον σχηματισμό της Ρωμαϊκής επαρχίας της Γαλατίας, που είχε ως διοικητική πρωτεύουσα την Αγκυρα. Ο ναός επεκτάθηκε από τους Ρωμαίους τον 2ο μ.Χ. αιώνα, ενώ τον 5ο μ.Χ. αιώνα μετατράπηκε από τους Βυζαντινούς σε εκκλησία. Τον 13ο αιώνα οι Τούρκοι έκτισαν κοντά στον χώρο του ναού το τζαμί Haci Bayram, αφιερωμένο στον δερβίση Haci Bayram.
Κείμενο-φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Μητσάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου